Alles over onze historie

Willem Kölling

Van postbode tot 'Captain of Industry'

Willem Kölling

Willem Kölling maakte dit waar. Willem (geboortenaam: Wilhelm) is geboren op 15 augustus 1869 in Mallum, gemeente Eibergen als zoon van Heinrich Wilhelm Kölling, molenaar en Johanna Willemina Greven, zijne huisvrouw. Zijn jeugd brengt hij door in de Achterhoek. De laatste stap in zijn loopbaan bij de Posterijen, van leerling - postbesteller - beambte, zet Willem als hij per 1 april 1891 de functie van assistent (van de directeur, dus 2e man) aanvaardt bij het postkantoor in Dieren.

Zoals beschreven in Ontstaan richt hij zich, samen met zijn compagnon Rudolf Arentsen, op de handel in rijwielen. De zaken gaan zo voorspoedig dat hij de zekerheid van een baan bij de Posterijen opgeeft en per 1 april 1897 ontslag aanvraagt.

Een echte 'netwerker'.

Grondlegger

Willem Kölling kan met recht de grondlegger van Gazelle worden genoemd. Na de bouw van de fabriek in 1902 op de huidige locatie, groeit het bedrijf onder zijn leiding voorspoedig. Willem is ondernemend en een echte 'netwerker'. Hij reist door het hele land om agenten te (be)zoeken en naar het buitenland om nieuwe mogelijkheden te verkennen. Hij combineert zijn zakelijke talenten met een warm hart voor de familie, het personeel en de gemeenschap. 

Memoriam

Het Vakblad voor Handel en Industrie van 30 augustus 1935 geeft in een memoriam n.a.v. zijn overlijden op 28 augustus de volgende beschrijving:

"Wijlen Willem Kölling was één der Nederlandsche 'captains of industry', maar één van zeer bijzondere kwaliteiten. Niet alleen heeft hij de fabriek, waaraan hij al zijn energie, al zijn kunnen heeft besteed, tot een model-bedrijf opgewerkt, maar - en dit is het zeer bizondere van dezen werkelijk grooten man - daarnaast is hij gebleven een eenvoudig, bescheiden, edel mensch, die tot den laatsten dag een warm gevoel behield voor zijn medemenschen, ondanks het namelooze lijden*, dat zijn laatste levensjaren zeer zwaar heeft gemaakt.

In de eerste plaats ging zijn hart uit naar zijn personeel voor hetwelk hij een ware vader was. En wat hij daarnaast voor tallooze anderen was en deed, weten alleen deze velen, die van dezen edelen mensch steun ondervonden hebben en deze weldoener in eerbied zullen gedenken." 

*Het 'namelooze lijden' heeft betrekking op zijn afnemende gezichtsvermogen, waardoor hij steeds afhankelijker was van de mensen om hem heen.

Goed hart

Dat Willem Kölling een goedhartig man was, blijkt uit een aantal zaken: 

  • Reeds in 1905 richt hij een ziekenfonds op voor het personeel.
  • In 1906 vormt hij, samen met een aantal andere ondernemers, de N.V. Dierensche Maatschappij tot exploitatie van Woningen met als doel woningen (die voldoen aan redelijke eischen van hygiene, zedelijkheid en gerieflijkheid en de huurprijs binnen het bereik van bedoelde personen vallen) voor personeel te bouwen en verhuren.
  • In januari 1913 schenkt hij alle personeelsleden een gouden tientje. 
  • Op 11 november 1926 wordt het pensioen- en weduwenfonds opgericht. 
  • Bij het 35-jarig jubileum van Gazelle in 1927 schenkt hij de gemeente Rheden een muziekkoepel, gebouwd tegenover de fabriek (helaas in 1974 afgebroken).
  • In 1931 laat hij een kleuterschool bouwen in Dieren. Deze is naar hem vernoemd.

Bij zijn overlijden laat hij een groot aantal legaten achter voor verschillende instellingen.

Willem was tevens van 1912 - 1917 lid van de Gemeenteraad van Rheden. Verder was hij hoofdbestuurslid van de RAI, richtte in 1894 de Dierense wielrijdersvereniging 'Haal Op' op en was actief bij de kegelclub.

Goed hart

Ridder in de Orde van Oranje-Nassau

Levensgenieter

Behalve harde werker was hij ook een levensgenieter. Hij hield van reizen, de jacht op zijn landgoed de Pannenhoef, het eten van wild, het genot van een sigaar en drankje, kunst en antiek, maar vooral: van mensen om hem heen.

Zijn inspanningen zijn niet ongemerkt gebleven: op 25 augustus 1925 wordt hij benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau en in 1927 ontvangt hij de gouden erepenning van de gemeente Rheden.

Zijn Gazelle fabriek is een monument, zijn graf is een monument, Willem Kölling was een monumentaal man!